Pyetje: A mund të jetë fatkeqësia, sprovimi shenjë e zemërimit dhe ndëshkimit nga Allahu? Dhe a mund të largohet sprovimi me lutje tek Allahu? Cilat janë lutjet që bëhen në sprova?
Përgjigja:
Falenderimi i takon Allahut, Zotit të botërave.
Paqja dhe bekimi i Allahut qoftë mbi të Dërguarin e Tij.
▣ – Së pari: Allahu i Lartësuar i sprovon robërit e Tij me çfarë të dojë nga llojet e fatkeqësive. Allahu thotë:
وَلَنَبْلُوَنَّكُم بِشَىْءٍۢ مِّنَ ٱلْخَوْفِ وَٱلْجُوعِ وَنَقْصٍۢ مِّنَ ٱلْأَمْوَٰلِ وَٱلْأَنفُسِ وَٱلثَّمَرَٰتِ ۗ وَبَشِّرِ ٱلصَّـٰبِرِينَ
“Ne do t’ju sprovojmë me diçka nga frika, uria, humbja e pasurisë, e jetëve dhe e frutave; por përgëzoji të duruarit.” (El-Bekare: 155)
كُلُّ نَفْسٍۢ ذَآئِقَةُ ٱلْمَوْتِ ۗ وَنَبْلُوكُم بِٱلشَّرِّ وَٱلْخَيْرِ فِتْنَةًۭ ۖ وَإِلَيْنَا تُرْجَعُونَ
“Çdo shpirt do ta shijojë vdekjen dhe Ne ju sprovojmë me të keqen dhe të mirën si sprovë dhe tek Ne do të ktheheni.” (El-Enbija: 35)
Besimtari duhet të durojë vendimin e Allahut dhe të mos ankohet as me fjalë dhe as me veprime, sepse çdo njeri që sprovohet me një fatkeqësi dhe e duron atë, kjo është e mirë për të duke u shpërblyer për durimin e treguar. Shpërblimi i Allahut është shumë herë më i madh sesa humbja e shkaktuar nga sprovat.
▣- Së dyti: sprovimi mund të ndodhë për disa arsye:
1. Për të shlyer mëkatet, siç e dëshmon këtë Profeti ﷺ:
“Asnjë musliman nuk sprovohet me brengë, hidhërim, lodhje, mundim apo edhe me një gjemb që e shpon, veçse Allahu ia shlyen mëkatet me të.”
(Muslimi)
2. Për ngritje në shkallë dhe shtim të shpërblimeve, siç ndodhi me profetët. Profeti ﷺ ka thënë:
“Njerëzit më të sprovuar janë profetët, pastaj ata që u përngjajnë më së shumti atyre… Sprova nuk do ta lërë robin derisa ai të ecë mbi tokë pa asnjë mëkat.”
(Buhariu)
3. Për të dalluar besimtarët e sinqertë nga hipokritët, ashtu siç thotë Allahu i Lartësuar:
أَحَسِبَ ٱلنَّاسُ أَن يُتْرَكُوٓا۟ أَن يَقُولُوٓا۟ ءَامَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ وَلَقَدْ فَتَنَّا ٱلَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ ۖ فَلَيَعْلَمَنَّ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ صَدَقُوا۟ وَلَيَعْلَمَنَّ ٱلْكَـٰذِبِينَ
“A menduan njerëzit se do të thonë: ‘Ne besuam’ dhe të mos sprovohen? Ne i sprovuan ata që ishin para tyre, që Allahu të bëjë të qartë ata që janë të sinqertë dhe të njohë gënjeshtarët.” (El-Ankebut: 2-3)
4. Si ndëshkim, siç ka thënë Profeti ﷺ:
“Njeriu privohet nga risku për shkak të një mëkati që e ka bërë, dhe nuk e kthen caktimin (kaderin) përveç lutja, dhe nuk e shton jetën veçse bamirësia ndaj prindërve.”
(Ahmedi, Nesaiu, Ibn Maxhe, Ibn Hibbani, Hakimi; e ka cilësuar hadith të mirë Sujuti)
▣ – Së treti: Sprova mund të largohet duke iu drejtuar Allahut me lutje dhe duke kërkuar ndihmën e Tij. Lutjet më të mira në raste fatkeqësish janë:
لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ
• “La ilahe illa Ente subhaneke inni kuntu minedh-dhalimin”
“Nuk ka të adhuruar me të drejtë përveç Teje, i Lartësuar je Ti! Unë isha prej të padrejtëve.”)
حَسْبِيَ اللَّهُ وَنِعْمَ الوَكِيلُ
• “Hasbunallahu ue ni’mel-uekil”
(“Na mjafton Allahu dhe Ai është Mbrojtësi më i mirë.”)
رَبِّ إِنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ.
• “Rabbi inni messeni-derr, ue Ente Erhamur-rahimin”
(“O Zoti im, më ka prekur fatkeqësia, dhe Ti je më Mëshiruesi i mëshiruesve.”)
اللَّهُمَّ لَا سَهْلَ إِلَّا مَا جَعَلْتَهُ سَهْلًا، وَأَنْتَ تَجْعَلُ الحَزْنَ إِذَا شِئْتَ سَهْلًا.
• “Allahumme la sehle illa ma xealtahu sehla, ve Ente texh’alu el-huzne idha shi’te sehla”
(“O Allah, nuk ka lehtësi përveç asaj që e bën Ti të lehtë, dhe Ti e bën të lehtë vështirësinë, nëse do.”)
Gjëja më e rëndësishme gjatë lutjes është bindja në pranimin e saj, ndjenja e varësisë ndaj Allahut dhe përsëritja e këtyre lutjeve me besim dhe përulësi, së bashku me durimin dhe mbështetjen tek Allahu. Allahu thotë:
أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ
“Kush i përgjigjet të dëshpëruarit kur Ai e lut dhe ia largon të keqen?” (En-Neml: 62).
Përveç lutjes, largimi i sprovës arrihet edhe me pendim të sinqertë, me vepra të mira, me përmendjen e Allahut dhe me qëndrueshmëri në adhurime.
Lusim Allahun të largojë brengat nga çdo njeri i sprovuar dhe të na bëjë prej atyre që mbështeten tek Ai.
▣—•—●•✿