Pyetja:
A mund të bëjmë dua gjatë namazit (p.sh., në sexhde) në gjuhën shqipe?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut. Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të Dërguarin e fundit të Allahut, mbi familjen e tij, shokët e tij dhe të gjithë ata që ndjekin rrugën e tij deri në Ditën e Gjykimit.
Thënia e lutjeve në gjuhën shqipe në namaz trajtohet në sheriat si më poshtë:
Lutjet në gjuhë të huaj përveç arabishtes gjatë faljes
E para: mendimi më i drejtë në këtë mesele është lejimi pa asnjë kriter, sepse nuk ka argument nga sheriati që e kushtëzon një gjë të tillë.
E dyta: sheriati ka për qëllim gjithëpërfshirjen e kohëve dhe vendeve, e nëse do ta kushtëzonim kështu, i bie ta kufizojmë atë vetëm me vendet arabe.
E treta: kemi argumente që sheriati ka toleruar për njerëzit që s’dijnë Fatihan të bëjnë tekbir, tehlil e tahmin, e si më për gjëra të tjera.
E katërta: në hadith thuhet se në teshehud ”thumme lijetehajer minedduai ma shae” – shqip “pastaj të zgjedhë prej duave ç’të dëshirojë” e nëse unë dua të lutem për çfarë të dua dhe s’di arabisht i bie që të mos e bëj këtë porosi të Profetit, ﷺ. Unë dua të lutem për xhenet ose të më ruajë nga zjarri i xhehenemit, ose për pasuri hallall, ose për të larë një borxh, ose për një nuse të mirë, ose, ose,… atëherë unë s’mund të lutem kurrë.
E pesta: në hadith thuhet për sexhden ”fekthiru fiha mineddua” – “bëni në të sa më shumë dua”, ai që s’di çfarë do bëjë?!
E gjashta: ata që e ndalojnë s’kanë argument nga sheriati, thjesht se Profeti ﷺ është lutur në arabisht e ka bërë namazin në arabisht.
Padyshim që ka gjëra në namaz që s’mund të thuhen vetëm se në arabisht, si El Fatihaja apo llojet e tjera të dhikrit, po s’ka dyshim sepse këto janë shtylla e farze apo uaxhibate e për to është origjinë thënia e Profetit ﷺ: ”Faluni siç më keni parë mua duke u falur”, po për të tjerat s’ka argument që ndalon dhe përkundrazi argumentet e lartpërmendura tregojnë se ky veprim është më se normal dhe i lejuar. Allahu e di më së miri.
Imam dr. Ahmed Kalaja
