Pyetja:
A lejohet të thuhet: “Je ftohur për shkak të ndryshimeve të motit”?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut.
Shkaqet çojnë në pasoja – kështu që kur shkaku është aty, efekti do të ndodhë, përndryshe nuk do të ndodhë – sepse Allahu i Lartësuar ka urdhëruar që shkaku të çojë në pasojë. Për më tepër, si shkaku ashtu edhe pasoja krijohen me caktimin e All-llahut xh.sh., pastaj nëse Ai dëshiron, Ai e lë që rrjedha të çojë në rezultat, dhe efekti ndodh, ose, nëse Ai dëshiron, Ai e pengon atë. Pra, çfarëdo që Allahu dëshiron, ndodh, dhe çfarëdo që Ai nuk dëshiron, nuk ndodh, dhe as shkaqet e as ndonjë gjë tjetër e krijimit të Tij nuk ka ndonjë ndikim në ndonjë gjë në universin dhe krijimin e Tij pavarësisht nga Ai. Përkundrazi, gjithçka është nën kontrollin e Tij dhe i nënshtrohet dekretit të Tij universal.
Ndryshimet e motit që ju përmendni janë një nga shkaqet që Allahu ka caktuar mund të kenë ndikim te njerëzit dhe t’i bëjnë ata të ftohtin dhe gripin. Lidhja e efekteve me shkaqet është në përputhje me urtësinë e Allahut, e cila është një prej cilësive të Tij. Pra, ai që thotë se ndryshimet e motit janë një nga shkaqet e të ftohurit, duke besuar se kjo ndodh me urdhër të Allahut, është i saktë dhe nuk ka asgjë të keqe në atë që thotë apo beson në këtë drejtim. Ajo që mund të jetë e gabuar në këtë drejtim është të besosh se shkaku ka një ndikim në vetvete, ose t’i atribuosh asaj që ndodh motit dhe të harrosh se Allahu është Ai që e ka caktuar dhe e ka krijuar atë, në përputhje me urtësinë e Tij në univers. Një gabim i ngjashëm është mohimi i lidhjes ndërmjet shkaqeve dhe pasojave, dhe se shkaqet çojnë në pasojat e tyre, sepse Allahu ka urdhëruar që këto pasoja të jenë rezultat i shkaqeve.
Shejh Ibn Uthejmini ka thënë: Në lidhje me atë që njerëzit besojnë në çështjen e shkaqeve dhe pasojave, ekzistojnë dy ekstreme dhe një rrugë e mesme.
Ekstremi i parë është mohimi i ndikimit të shkaqeve dhe konsiderimi i tyre si jo më shumë se shenjat në të cilat ndodhin efektet dhe efektet nuk ndodhin për shkak të tyre, deri në masën që ata thanë: Nëse xhami thyhet kur goditet nga një guri, që ndodh në momentin kur guri godet xhamin, dhe jo për shkak të goditjes së gurit. Pikëpamja e këtyre njerëzve është në kundërshtim me tekstet fetare dhe është në kundërshtim me atë që shihet dhe përjetohet. Ata e mohojnë urtësinë e Allahut, qoftë i lartësuar, në lidhjen e efekteve me shkaqet e tyre.
Ekstremi i dytë është pohimi se shkaqet çojnë në pasoja, por ata shkuan në ekstrem në këtë dhe thanë se shkaqet në vetvete çojnë në pasoja (pavarësisht nga Allahu). Këta njerëz kanë bërë shirk, sepse besojnë se ka një krijues tjetër me Allahun. Dhe ata shkojnë kundër teksteve fetare dhe asaj që shihet dhe përjetohet. Kurani, Suneti dhe konsensusi i umetit tregojnë se nuk ka krijues përveç Allahut, dhe ne e dimë në bazë të asaj që kemi përjetuar dhe parë në jetën tonë se shkaqet ndonjëherë mund të mos çojnë në pasojat e tyre, në në përputhje me vullnetin e Allahut, pasi zjarri nuk e dogji Ibrahim kur u hodh në të. Allahu i Lartësuar thotë: “O zjarr, bëhu qetësi dhe siguri për Ibrahimin.” (Enbija: 69) Prandaj ishte e freskët dhe e sigurt, dhe ai nuk u dogj prej saj. Sa i përket rrugës së mesme, këtë e ndjekin ata që janë të udhëzuar në të vërtetën dhe kanë ndjekur një rrugë të mesme ndërmjet dy ekstremeve. Ata pajtohen me çfarëdo të vërtete që ka secila palë dhe pohojnë se shkaqet mund të kenë ndikim dhe të çojnë në pasoja, por ata nuk mund ta bëjnë këtë vetë; Përkundrazi, ajo është me anë të asaj që Allahu, qoftë i Lartësuar, ka rrënjosur tek ata forca që të çojnë në atë.” Allahu e di më së miri.
Mexhmu’ Fetaua ue Rasa’il Ibn ‘Uthejmin 4/207-208
islamqa.info
Comments are closed.