Pyetja:
Cili është kuptimi i fjalës “fitore” për një besimtar, dhe si mund të realizohet ajo?
***
Përgjigjja:
Jeta e njeriut është e ndërtuar nga dy forca të ndryshme, nga shpirti dhe trupi. Edhe pse është e mundur që të jetohet duke i pasur të balancuara këto dy forca, konflikti mes këtyre është më i zakonshëm, konflikt i tillë që përderisa fiton njëra forcë tjetra pëson disfatë. Tek një person që i kënaq epshet e veta , shpirti dobësohet dhe bëhet më i nënshtruar ndaj atyre epsheve; ndërsa, nëse marrim një person tjetër, një që i ka dhënë prioritet shpirtit mbi trupin, tek i cili zemra mbizotëron arsyen, dhe i cili i kundërshton fuqishëm epshet trupore, ai e arrijnë lumturinë.
Sekreti i të fituarit të përjetësisë shpirtërore
Secila pjesë e një shteti shpirtërisht të falimentuar mund të shihet si varrezë, pa marrë parasysh sa statuja i stolisin nënkalimet e saj. Popullatat që jetojnë në një gjendje të tillë janë të verbra ndaj realiteteve të kohës. Dhe një botë që nuk është e ndërtuar mbi parimet shpirtërore nuk është asgjë tjetër përpos një lojë e dhunës njerëzore. Një kulturë që s’ka ndërtuar një epos që nxitë virtyte është një magjistare që ka zënë në pritë njerëzoren. Si do që të jetë, kjo nuk mund të zhvillohet nga njerëz të pa ndjenja që nuk i kushtojnë vëmendje askujt tjetër përpos kënaqësive të tyre, të cilët nuk i shohin jetët e tyre të lidhura me mirëqenien dhe lumturinë e të tjerëve. Ah sikur njerëzit e tillë ti perceptonin disa nga misteret e vdekjeve të tyre, ndoshta do kishin mundësi ta shijonin paqen e përjetshme të shpirtit.
Vetëm ata që i kanë mbushur zemrat me ideale të pastërta dhe me dashuri për njerëzimin kanë mundësi të jetojnë një jetë të tillë që të shijojnë përjetësinë në brendinë e tyre. Këta njerëz i kalojnë dëshirat trupore, zhvillojnë paralajmërime shpirtërore dhe arrijnë të fitojnë kontrollin e trupit.
Vetëm personat që i kapërcejnë egot e tyre mund të thirrën të fuqishëm dhe fitimtar. Njerëzit e mjerë që nuk kanë mundur të i ikin robërimit të vetes së tyre janë të përcaktuar në humbje edhe nëse e pushtojnë gjithë botën. Për më shumë, pushtimi i botës nuk mund të quhet fitore, pasi qëndrimi i tyre në ato toka nuk është i përjetshëm.
Heronjtë e vërtetë
Sjellja e Salahudin Ejubi ndaj Rikardit I e mahniti këtë të fundit dhe turpëroi arrogancën e tij. Të gjithë këta shembuj të sjelljeve njerëzore dhe fisnike janë në fakt fitore të pastërta për shpirtin.
Ushtria e madhe e Mehmetit II (Çliruesit) i kishte arritur fitoret e saj falë forcës së besimit dhe shpirtit. Mehmeti II kurrë nuk u bazua në forcën fizike, por ai punonte me anë të forcës shpirtërore dhe dijeve të mëdha ushtarake. Përndryshe hyrja e tij në Stamboll nuk do të ishte e ndryshme nga ajo e Cezarit në Romë, por ai hyri në kryeqytetin e Bizantit me falje, tolerancë dhe drejtësi, ashtu siq kishte bërë edhe Profeti Muhammed alejhi selam me rastin e hyrjes në Mekë.
Selimi I thoshte se bota është shumë e vogël për dy sundues. Ai ishte më të vërtetë në fitim, jo kur kurorëzonte dhe ç’kurorëzonte mbretër, por kur hyri në kryeqytet me heshtje përderisa njerëzit flinin që t’iu shmangej mirëseardhjeve dhe festave të rikthimit të tij. Ai gjithashtu doli fitimtarë kur tha që rrobën e tij në të cilën kishin rënë disa njolla nga kali i mësuesit të tij të përdorej për varrimin e tij pasi që ishte nderuar. Komandanti romak Kato nuk fitoi atëherë kur zuri vend në mendjet e njerëzve, as atëherë kur mposhti Kastaginianët, por kur dorëzoi kalin e tij dhe postin te Perandori Romak, duke thënë: “Unë luftova që t’i shërbej vendit tonë. Tani detyra ime u përmbushë, tani do kthehem në fshatin tim.” dhe e gjithë kjo në kohën kur ushtria e tij po hynte në Kartagjenë, kryeqytetin e armikut dhe rivalit të Romës, si triumfatore.
Duke shkuar përtej egoizmit
Sakrifikimi i dëshirave dhe kënaqësive të kësaj bote ka të njëjtën rëndësi për njeriun siq kanë rrënjët për rritjen e pemës. Ashtu siq varet forca dhe shëndeti i pemës nga ajo e rrënjes, te njeriu arrihet përkryeshmëria duke u përpjekur që ta liroi veten e tij nga egoizmi dhe në vend të kësaj të jetojë për të tjerët .
Ne duhet ta shikojmë të kaluarën pasi që në të gjenden plot heronj. P.sh, historia tregon se Omer ibn Hattab (Allahu qoftë i kënaqur prej tij), i cili ndjente se të barturit e një ngarkese me miell në publik ishte si të ndjeje krenari në zemrën e tij. Ne kemi heronj të tillë të cilët me sukses dëbuan armiqtë dhe sunduan qytete ditën, përderisa natën iu luteshin Zotit.
Është themelore për një person që të kapërcej materializmin. Ideja e një lufte të madhe apo përpjekjeje kundër materializmit është pika kthyese e cila gradualisht ndikon në përfundimin e qenies njerëzore. Kjo ide gjithashtu e përgatitë personin që të mos thyhet nga vetja e tij. Vetëm ata që kanë arritur një shpirt fitimtar mund t’i mposhtin gjërat materiale të universit. Në të kundërtën, ata që zihen nga egoizmi dhe që i nënshtrohen humbjes konsiderohen të mjerë edhe nëse pushtojnë botën. Prandaj , heronjtë që i përmendëm janë ndryshe nga të tjerët. Në të vërtetë , heronjtë dhe komandantët fitimtarë arritën triumfin sepse fituan betejën e shpirtit brenda tyre.
Si përfundim, ata që privohen nga qëllime të mëdha dhe që nuk munden t’i kalojnë kënaqësitë e tyre personale nuk mund të quhen fitimtarë edhe nëse e pushtojnë gjithë botën, në këtë rast, një sukses i përkohshëm si përfundim ka një dështim të përjetshëm. Mënyra e vërtetë që të shëndrrohen humbjet e mundshme në fitore është duke arritur një fitore të shpirtit. Zemrat e kurorëzuara të së ardhmes janë ato zemra fatlume që përmes fitores shpirtërore arritën lumturinë.