AGJERIMI I 6 DITËVE NË MUAJIN SHEVAL
Vëllezër të nderuar, e lus Allahun që të na i pranojë veprat e mira dhe të jetë i kënaqur me ne të gjithë!
Në vazhdim po flasim në mënyrë të shkurtuar për disa nga rregullat dhe dispozitat e agjërimit të 6 ditëve në muajin sheual.
I Dërguari i Allahut (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të) ka thënë: “Kush agjëron Ramazanin, pastaj e pason atë me 6 ditë nga shevali, shpërblehet sikur të ketë agjëruar gjatë gjithë kohës (vitit).” (Transmeton Muslimi dhe të tjerë. Është transmetuar në disa rrugë të ndryshme. Hadithin e transmeton një grup prej sahabeve).
Disa çështje që kanë të bëjnë me agjërimin e 6 ditëve nga muaji sheval:
- Vlera e agjërimit në muajin sheval, duke përfshirë dhe mendimet ndryshe në lidhje me agjërimin gjatë këtij muaji, për të cilat kanë folur qartësisht dijetarët e çdo medh’hebi. Përgjigjja e tyre për këto mendime është e mjaftueshme dhe e drejtë. Ndërkaq, ata kanë justifikuar imamët e tyre. Por, çfarë është më e rëndësishmja, i janë përmbajtur me përpikmëri tekstit të sheriatit, duke e madhëruar atë. Ndërkohë, nuk janë treguar fanatikë ndaj medh’hebeve dhe imamëve të tyre, në rastet kur fjala e tyre nuk përputhet me atë që është transmetuar saktësisht nga i Dërguari i Allahut (a.s.). Në raste të tilla i kanë refuzuar mendimet e tyre.
- Sa i përket agjërimit të 6 ditëve nga shevali, ato mund të agjërohen menjëherë pas festës së Fiter Bajramit të gjitha së bashku ose të shpërndara. Të dyja këto mënyra lejohet. Një pjesë e të parëve tanë të nderuar nuk e kanë pëlqyer që 6 ditët të agjërohen menjëherë pas festës. Gjithsesi, kjo çështje është e ndryshme nga një person tek tjetri, nga një gjendje tek tjetra. Ndoshta mund të jetë më mirë për një person që të shpejtojë, ndërsa tjetri ta vonojë. Por, në përgjithësi duhet thënë se shpejtimi është më i mirë, sepse Allahu i Lartësuar thotë: “Garoni në vepra të mira.”
- Koha e agjërimit të 6 ditëve: Teksti i hadithit të lartpërmendur tregon se agjërohet në muajin sheval. Kush thotë diçka ndryshe, bie në kundërshtim me tekstin. Përmendja e muajit sheual në hadith duhet marrë në konsideratë. Përndryshe, çfarë dobie do të kishte specifikimi i muajit sheual?! Nxjerrja e tekstit nga konteksti pa argument është e papranueshme. Nëse do të lejohej një gjë e tillë, atëherë do të ndryshoheshin shumë tekste të sheriatit. E për pasojë, nuk do të punohej sipas tyre. Ndërkohë, do të ndryshoheshin kohet e adhurimeve për shkak të interpretimeve të gabuara.
- Përfundimi i agjërimit të muajit të Ramazanit është kusht që i paraprin agjërimit të 6 ditëve të shevalit, sipas mendimit më të saktë të dijetarëve. Ky kusht është përmendur në tekstin e hadithit, prandaj duhet t’i përmbahemi tekstit dhe të vërtetës juridike dhe gjuhësore që mishërohen dukshëm në hadith. Muaji hënor ka 29 ose 30 ditë. Pëfundimi i agjërimit të muajit të Ramazanit është një e vërtetë juridike. Kush ka mendim ndryshe, le të sjellë argumentin e qartë. Gjëja më e mirë është që të punohet me të gjitha tekstet. Nuk lejohet neglizhimi i disa prej tyre.
- Nëse 6 ditët nuk agjërohen në sheulval, a mund të plotësohen në muajt e tjerë? Për këtë ka mendime të ndryshme. Mendimi më i saktë është që nuk lejohet një gjë e tillë. Gjashtë ditët e sheualit janë si agjërimi i ditës së Arafatit apo të Ashures, që nuk mund të kompensohen më vonë. Këto ditët e sheualit nuk mund të krahasohen me disa sunete të namazit, si: vitri dhe sunetet e forta, që mund të plotësohen më vonë. Arsyeja është se agjërimi nuk është si namazi dhe nuk ka ngjashmëri mes tyre. Kur njeriu sëmuret apo udhëton, për namazin ai shpërblehet si në kohën kur ka qenë i shëndetshëm dhe në vendin e tij. Gjithashtu nuk është transmetuar nga ndonjë prej sahabeve që të ketë plotësuar agjërimin e 6 ditëve të sheualit në muajt e tjerë.
- Sa i përket nijetit të agjërimit të këtyre gjashtë ditëve, është më e mira që ai të bëhet natën. Por lejohet të bëhet ditën; dhe agjërimi është i saktë, nëse bëhet gjatë ditës. Sigurisht që kjo e fundit nuk është aq e preferuar. Kjo shprehet qartë në medh’hebin Hambeli. Sikurse gjendet edhe në një prej opinioneve të Shafinjve. Imam Neuiu ka zgjedhur pikërisht këtë. Ka dhe një mendim tjetër që thotë se e merr shpërblimin e plotë, por më afër të vërtetës është mendimi i parë. Imam Neveviu thotë se nuk është njësoj si ai që e arrin namazin në rekatin e parë dhe ai që e arrin në të dytin apo të tretin, sa i përket shpërblimit. Ndonëse të gjithë e arrijnë namazin. Kështu është edhe çështja e agjërimit.
- Ai që agjëron 6 ditë nga sheuali mund të bëjë nijet edhe për agjërimin e ditës së hënë dhe të enjte apo agjërimin e tre ditëve të çdo muaji, ngaqë lejohet ndërfutja e këtyre ibadeteve. Kështu veprojnë njerëzit e mençur. Por është e domosdoshme që nijet bazë, qëllimi kryesor dhe në vetvete, të jetë agjërimi i gjashtë ditëve. Ndërsa çdo gjë tjetër vjen jo si qëllim në vetvete, por si qëllim dytësor.
- Sipas mendimit të saktë, lejohet që me nijetin e 6 ditëve të agjërohet dita e shtunë, sepse agjërimi i ditës së shtunë në këtë rast nuk është qëllim në vetvete. Ndërsa për ndalesën e agjërimit të ditës së shtunë, nuk ka transmetim të saktë.
- Nuk lejohet të veçohet agjërimi i ditës së xhuma, ngase i Dërguari i Allahut (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të) e ka ndaluar një gjë të tillë. Por, nëse shoqërohet me një ditë para ose pas, nuk ka problem. Ky është medh’hebi i Shafinjve dhe Hanbelinjve. Është thënë se nuk ka problem kur agjërohet dita e xhuma (e veçuar) me nijetin për 6 ditët e sheualit, ngase ndalesa ka ardhur për veçimin e ditës së xhuma, si qëllim në vetvete. Ky është mendimi më i saktë.
- Është përhapur një mendim i gabuar dhe i dëmshëm që thotë se nëse ndonjëri agjëron në ndonjë vit 6 ditët e sheualit, atëherë duhet të agjërojë çdo vit. Një mendim i tillë nuk ka bazë në sheriat dhe nuk njihet nga dijetarët.
- Gruas nuk i lejohet të agjërojë pa lejen e burrit, kur ai është prezent.
- Nuk lejohet që njëkohësisht të bëhet nijet për përfundimin e ditëve të Ramazanit dhe agjërimin e ditëve të sheualit, sepse sipas hadithit agjërimi i ditëve të sheualit vjen pasi të përfundohet muaji i Ramazanit. Përfundimi i muajit të Ramazanit është farz; kur një sunet është qëllim në vetvete nuk mund të hyjë tek një farz. Shumica e juristëve islamë janë të këtij mendimi.
- Gjithashtu kur agjërohet 6 ditët e shevalit dhe agjërimi i tre ditëve të mesit të muajit hënor, kur të dyja këto janë qëllim në vetvete, nuk lejohet që të ndërfutën nijetet. Një pjesë e dijetarëve thonë se lejohet. Ky është medh’hebi i Shafinjve dhe i të tjerëve. Këtë mendim ka zgjedhur Ibn Bazi dhe Ibn Uthejmini. Gjithsesi, kjo çështje i përmban të dyja mundësitë.
- Kur agjërohet vullnetarisht një ditë e caktuar apo kemi të bëjmë me një sunet të fortë, është i domosdoshëm nijet. Nuk lejohet të agjërohet me nijet të papërcaktuar. Kështu theksohet qartë në hadithet e Dërguarit të Allahut (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të).
- Nuk lejohet që të ndryshohet nijetit nga një agjërim i papërcaktuar në një agjërim të përcaktuar. Për ta ilustruar këtë: nëse dikush bën nijet të agjërojë ditën e enjte, pastaj gjatë ditës dëshiron të ndryshojë nijetin, duke e konsideruar agjërim të ditëve të sheualit, një gjë e tillë nuk i lejohet. Kush dëshiron të mësojë më shumë rreth këtyre çështjeve mund të lexojë librin “Bulug el-menali fi ehkami sijami es-siti min sheualin” nga vëllai juaj (Fehd bnu Jahja el-Amari). E lusim Allahun e Lartësuar që të na i pranojë të gjithë veprat e mira, të na i bëjë të kuptueshme fenë e Tij, që të punojmë sipas sunetit të Profetit më të nderuar Muhamedit (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të). Autori i shkrimit: Ebu Abdurrahmani (Fehd bnu Jahja el-Amari)
