Përgjigjja:
Kjo vepër është e pabazë dhe nuk dijmë ndonjë argument për këtë në fe, d.m.th kur imami dhe xhemati të japin selam, bëjnë dua dhe i çojnë duart gjat duas pas namazit farz, kjo gjë nuk ka bazë, as pas ikindisë, as pas sabahut dhe as në ndonjë namaz tjetër. Por ajo çka duhet thënë është:
(Estaghfirullah, Estaghfirullah, Estaghfirullah, All-llahumme Ente es-Selamu ve Minke es-Selamu Tebarekte ja dhel Xhelali vel Ikram), pastaj kthehet imami kah xhemati, duke u drejtuar kah ata me fytyrë, pastaj thotë ai dhe të tjerët:
(La ilahe il-lallah vahdehu la sherike leh, lehul Mulku ve lehul Hamdu, ve Huve ala kul-li shej in Kadiir, La havle ve la kuvvete il-la bil-lah, La ilahe il-lallah, ve la ne’abudu il-la Ijjahu, lehu en-ne’ametu ve lehul fadlu ve lehu eth-thenaa el-hasen, La ilahe il-lallah muhlisiine lehu ed-diine ve leu kerihel kafiruun. All-llahumme la mani’a limaa e’atejte ve la mu’tije lima mene’ate ve la jenfe’u dhel xhedd minkel xhedd.) Kjo mënyrë e dhikrit është e njohur prej Pejgamberit ﷺ, një pjesë e ka transmetuar Theuban, një pjesë el-Mughira ibn Shu’be dhe një pjesë Abdullah bin Zubbejr (Allahu qoftë i kënaqur me ta) dhe këto janë hadithe të vërteta nga i Dërguari i Allahutﷺ. Ky është sunneti i Pejgamberit ﷺ kur të jep imami selam të thotë, por edhe gruaja thotë:
(Estaghfirullah, Estaghfirullah, Estaghfirullah, All-llahumme Ente es-Selamu ve Minke es-Selamu Tebarekte ja dhel Xhelali vel Ikram), të gjithë e thonë, pastaj imami kthehet kah njerëzit, duke u drejtuar kah ta me fytyrë, qoftë pak kah e djatha apo kah e majta, kryesorja se kthehet kah ata me fytyrë, përshkak se kjo është tradita e Pejgamberit ﷺ, pastaj imami dhe xhemati thojnë secili në veten e tij:
(La ilahe il-lallah vahdehu la sherike leh, lehul Mulku ve lehul Hamdu, ve Huve ala kul-li shej in Kadiir, La havle ve la kuvvete il-la bil-lah, La ilahe il-lallah, ve la ne’abudu il-la Ijjahu, lehu en-ne’ametu ve lehul fadlu ve lehu eth-thenaa el-hasen, La ilahe il-lallah muhlisiine lehu ed-diine ve leu kerihel kafiruun. All-llahumme la mani’a limaa e’atejte ve la mu’tije lima mene’ate ve la jenfe’u dhel xhedd minkel xhedd.) Pastaj është e pëlqyeshme që të bën tesbiih dhe tekbiir Allahun 33 herë, SubhanAllah, Vel Hamdulilah, Ve AllahuEkber, 33 herë, siç na ka mësuar Pejgamberi ﷺ, kështu këta bëjnë 99 herë, 33 tesbih (SubhanAllah), 33 tahmide (Elhamdulilah) dhe 33 tekbire (Allahu Ekber), këta janë 99, pastaj të njëqindën thotë: La ilahe il-lallah vahdehu la sherike leh, lehul Mulku ve lehul Hamdu, ve Huve ala kul-li shej in Kadiir e transmeton Muslimi në Sahihun e tij, d.m.th ky është sunneti i Pejgamberit ﷺ sa i përket dhikrit pas namazit, e thotë imami, xhemati, ai që falet vetë, mashkulli dhe femra. Pastaj është e pëlqyeshme që të lexohet Ajetul Kursij:
Allahu la ilahe il-la huve el-Hajju el-Kajjuum… [2], pastaj është e pëlqyeshme që të lexohet (Kul huve Allahu ehad) dhe dy suret, El-Felek dhe En-Nas, pas çdo namazi farz, mirëpo në namazin e sabahut dhe akshamit lexon secilën prej këtyre sureve tre herë, siç është transmetuar në Sunnet, kjo është e lejuar. Kurse sa i përket ngritjes së duarve gjatë dua’s e cila bëhet bashkarisht mes imamit dhe xhematit në namaz të sabahut, ikindisë, akshamit apo në ndonjë namaz tjetër, kjo nuk ka bazë dhe është prej bidateve, andaj nuk lejohet të bëhet kjo vepër. Mirëpo nëse njëriu bën dua’ pas namazit në xhami, mes tij dhe Zotit të tij duke mos i ngritur duart, ngase janë transmetuar hadithe në këtë kuptim, të cilat na tregojnë se Pejgamberi ﷺ bënte ndonjëherë dua pas këtij dhikri, andaj nuk ka gjë të keqe. Kur ta bën dhikrin bën dua, në veten e tij dhe thotë:
((Allahumegfir lii ma kaddemt, ve ma akhhart, ve ma esrert, ve ma e’alent, ve ma Ente ea’lemu bihi minni, Entel Mukaddimu ve Entel Muakhiru, La ilahe il-la Ente)), d.m.th e thotë këtë dua ndonjëherë, ose e thotë pas selamit. Poashtu mund të thotë:
((Allahumme ei’nni a’la dhikrike ve shukrike ve husni i’badetik)), nëse e thotë këtë para selamit kishte qenë më mirë, mirëpo nëse e thotë pas selamit nuk ka gjë. Për këtë themi se atë që e bëjnë disa njerëz duke i ngritur duart të gjithë së bashku, imami dhe xhemati, nuk dijmë bazë për këtë vepër, bile besojmë se kjo vepër është bidat (risi), siç e kanë spjeguar një grup dijetarësh.
Shejh AbdulAziz ibn Baz (ish muftiu i Arabisë Saudite)
Përktheu: Ali Ashani
———————————–
[1] E ka për qëllim këtu, dua’ të posaçme e cila thuhet bashkarisht pas namazit.
[2] El-Bekare: 255
