Pyetja:

A lejohet të kalohet para atij që falet në dy vendet e shenjta?

***

Përgjigjja:

Shejh Albani në librin e tij “Haxhi i Profetit” ﷺ thotë: “Ki kujdes o vëlla, të mos kalosh përpara ndonjërit që falet në xhaminë e Qabes apo në xhamia të tjera. Kjo për shkak të fjalës së Profetit ﷺ: “Sikur ta di ai që kalon përpara atij që falet se çfarë mëkati ka, që të qëndrojë dyzet është më mirë për të se sa të kalojë përpara tij”.

Ka thënë transmetuesi: Nuk e di nëse ka thënë dyzetë ditë, apo muaj, apo vite? [1]
Siç nuk të lejohet kjo, nuk të lejohet gjithashtu të falesh pa sutra (pengesë), por duhet të falesh me çdo gjë që i pengon njerëzit të kalojnë përpara teje. Nëse ndonjëri do të kalojë mes teje dhe sutres tënde ti duhet ta pengosh atë, për këtë ka hadithe dhe ngjarje. Po përmend prej tyre:
1- “Nëse ndonjëri prej jush vendos përpara vetes si fundi i shalës, le të falet dhe të mos e vrasë mendjen se kush kalon pas tij”.
2- “Nëse falet ndonjëri prej jush tek një gjë që e pengon nga njerëzit dhe do ndonjëri të kalojë para tij le ta shtyjë në kraharor lehtë dhe ta largojë sa të mundet, nëse kundërshton le ta shtyjë me shumë sepse ai është shejtan”.
3- Ka thënë Jahja bin Kethiri: “Kam parë Enes bin Malikun që hyri në xhami pastaj nguli diçka apo përgatiti diçka që të falej tek ajo”. E transmeton Ibën Seadi me zinxhir të saktë.
4- Transmetohet nga Salih bin Kisani se ka thënë: “Kam parë Ibën Umerin duke u falur në Qabe dhe nuk lejonte njeri ti kalonte përpara”. [2]
Në hadithin e parë kuptohet obligimi i vënies së sutres dhe nëse njeriu e bën këtë nuk i prish punë atij kush kalon pas saj.
Në hadithin e dytë kuptohet obligimi i largimit të kalimtarit përpara atij që falet nëse falet me sutra, ndalimi i kalimit qëllimisht dhe se ai që e bën këtë është shejtan.
Ah sikur ta dija se me çfarë fitimi kthehet haxhiu kur kthehet, ndërkohë që ka merituar këtë emër: “shejtan”?!
Dy hadithet kanë kuptim të përgjithshëm, nuk janë të posaçëm për ndonjë xhami, as për ndonjë vend, ato përfshijnë xhaminë e Qabes dhe xhaminë e Profetit ﷺ në mënyrë më parësore, sepse këto hadithe i ka thënë Profeti ﷺ në xhaminë e tij, në origjinë ajo është për qëllim me to, ndërsa xhamiat e tjera ndjekin atë.
Dy hadithet e përmendura janë argumente të qarta se xhamia e Qabes futet tek këto hadithe, ajo që thuhet nga disa mutauifinë e të tjerë se xhamia e Qabes dhe xhamia e profetit janë të përjashtuara nga ndalimi, kjo nuk ka bazë në sunet, as nga ndonjë nga sahabët, përveç një hadithi që është transmetuar për xhaminë e Qabes por zinxhiri i tij nuk është i saktë dhe nuk ka argument aty për atë që pretendohet …”
Ndërsa ajo që transmetohet nga Kethir bin Kethir bin Mutalib bin Ebi Dia’ah nga disa prej familjes së tij nga gjyshi i tij: “Se ai e ka parë Profetin ﷺ duke u falur pas derës së Beni Sehm dhe njerëzit kalonin para tij dhe mes tyre nuk kishte sutra”, ka thënë Sufjani: Nuk kishte mes tij dhe Qabes sutra. Ky është hadith i dobët.
Gjithsesi në këtë çështje ka fjalë shumë; po them në mënyrë përmbledhëse:
Për të ardhur keq është që të mos respektohen shenjtërinë e dy haremeve prej shumë e shumë njerëzve që në shumë raste kanë mundësi ti shmangen kalimit përpara njeriut që falet, madje edhe në raste kur e bëjnë këtë në xhamia tjera nuk shmangen në dy xhamiat e shenjta duke pretenduar se lejohet të kalohet! E kanë kuptuar sikur origjina është lejimi! Ah sikur ta kishin kuptuar se kjo është në raste domosdoshmërie kur nuk ka rrugëdalje tjetër! Allahul mustean (Allahut i kërkojmë ndihmë).

Shejh Husein El-Auaishe, “Enciklopedia e Thjeshtuar e Fikhut” vëll: 4

Përktheu dhe përgatiti: Teuta Xeka

———————————–

[1] Buhariu dhe Muslimi

[2] Ebu Zur’ah Dimeshki, “Tarikh Dimeshk”, dhe Ibën Asakir “Tarikh Dimeshk”