A lejohet pranimi i të hollave në këmbim të të vepruarit si garantues për dikë në bank?

Pyetja:

A lejohet pranimi i të hollave në këmbim të të vepruarit si garantues për dikë në bank?

***

Përgjigjja:

Falënderimi i takon Allahut.

Nuk lejohet pranimi i të hollave në këmbim të të vepruarit si garant për dikë, sepse kjo pagesë e kthen kontratën e garancisë në kontratë të bazuar në riba. Arsyeja për këtë është si më poshtë: Dorëzani është i detyruar të paguajë borxhin në emër të atij që është i garantuar, nëse ky i fundit nuk e shlyen atë. Në rast se garantuesi e shlyen borxhin, atëherë bëhet fjalë për një hua nga ai për të cilin ka qenë garant, i cili duhet ta kthejë atë, përveç pagesës që kanë rënë dakord në këmbim të garancisë së tij. Në atë rast, bëhet hua në të cilën kthehet diçka shtesë, dhe ky është thelbi i ribasë. Ibn Kudame ka thënë: Nëse ai thotë: Bëhuni si garantuesi im dhe unë do t’ju jap një mijë, kjo nuk lejohet, sepse garantuesi bëhet përgjegjës për borxhin, dhe nëse ai e shlyen atë, ai që ka garantuar tani ia ka borxh atij, kështu që. bëhet si hua, e nëse pranon kompensim, bëhet hua që sjell dobi, prandaj nuk lejohet. [1]

Ibn Xherir et-Tabari ka thënë: Nëse një burrë vepron si garant për një burrë tjetër në lidhje me paratë që i detyrohen një personi të tretë në këmbim të një tarife që duhet paguar nga ai për të cilin ai vepron si garant, atëherë të vepruarit si garant mbi këtë bazë është i pavlefshëm. [2]

Në një deklaratë të Këshillit të Fikhut Islam në lidhje me kontratën e garantuesit thuhet: Së pari: kontrata e garantuesit, pavarësisht nga lloji, duhet të mbulohet ose të mos mbulohet. Nëse nuk mbulohet, kjo do të thotë se garantuesi është përgjegjës për atë që ai garanton, tani ose në të ardhmen. Kjo në fakt është ajo që njihet në fikhun islam si daman ose kafaalah (garanci ose sponsorizim). Nëse kontrata e garancisë është e mbuluar (që do të thotë se paratë për të paguar borxhin janë tashmë aty), atëherë marrëdhënia midis atij që kërkon garancinë dhe atij që e ofron është një vakalah (duke vepruar si përfaqësues) dhe të vepruarit si përfaqësues është i vlefshëm me ose pa tarifë, me kusht që marrëdhënia kafaale (garanci ose sponsorizimi) të realizohet në dobi të atij që është i garantuar. Së dyti: qafali është diçka që bëhet si akt bamirësie me qëllim që të ndihmohet një bashkëqytetar musliman dhe fukahatë kanë përcaktuar se nuk lejohet të merret kompensim për atë kafaal, sepse në rast se garantuesi përfundon duke paguar, kontrata bëhet si një hua që sjell përfitim dhe që nuk lejohet sipas mësimeve islame. Në bazë të kësaj u vendos si vijon: Së pari: nuk lejohet marrja e pagesës për të vepruar si garantues – në të cilën zakonisht u kushtohet vëmendje dy elementeve, përkatësisht shumës që garantohet dhe kohëzgjatjes së garancisë – nëse mbulohet apo jo. Së dyti: lejohet të ngarkohet një tarifë për të mbuluar kostot e administrimit të përfshira në lëshimin e kontratës së garancisë të secilit lloj, me kusht që ato tarifa të mos jenë më shumë se norma e vazhdueshme. Në rastin e një kontrate garantues për një garanci të plotë ose të pjesshme, lejohet të merret parasysh, kur përpunohen shpenzimet për lëshimin e kësaj kontrate garancie, se çfarë mund të kërkohet nga përpjekjet për të ofruar atë mbulim.” [3] Bazuar në sa më sipër, nuk ju lejohet t’i pranoni ato para dhe duhet t’ia ktheni pronarit të tyre.
Allahu e di më së miri.

Islamqa.info

———————————————-

[1] Mughni (6/441)

[2] Ikhtilaaf el-Fukaha’ (fq. 9)

[3] Karaat Mexhma’el -Fikhul-Islami, fq 25