A lejohet aborti i fetusit para dyzet ditësh, në mënyrë që të shmangen shtatzënitë e shpeshta?

Pyetja:

A lejohet aborti i fetusit para dyzet ditësh, në mënyrë që të shmangen shtatzënitë e shpeshta?

***

Përgjigjja:

Falënderimi i takon Allahut.

Së pari: Fukahatë kanë mendime të ndryshme në lidhje me vendimin e abortit para dyzet ditësh. Një numër i hanefijve dhe shafive – dhe është edhe mendimi i hanbelive – është se është e lejuar. Ibn el-Humaam ka thënë: A lejohet të ndërpritet shtatzënia pas shtatzënisë? Është e lejuar përderisa në embrion nuk janë shfaqur tipare njerëzore. Pastaj diku tjetër thanë: Shfaqja e tipareve njerëzore nuk ndodh vetëm pas njëqind e njëzet ditësh. Kjo do të thotë që ata nënkuptuan me shfaqjen e tipareve të njeriut është kur fryhet shpirti në embrion, përndryshe ata e kanë gabim, sepse shfaqja e tipareve njerëzore mund të ndodhte para asaj kohe. [1]

Ibn Rexheb el-Hanbeli ka thënë: Është transmetuar se Rifa’ah ibn Rafi’ ka thënë: Omeri, Aliu, Zubejri dhe Sa’di u ulën me mua, së bashku me sahabët e tjerë të të Dërguarit të Allahut ﷺ, dhe ata diskutuan ‘azl’ (coitus interruptus). Ata thanë: Nuk ka asgjë të keqe. Një burrë tha: Ata thonë se është e ngjashme me varrosjen e foshnjës së gjallë. Aliu tha: “Nuk mund të jetë e ngjashme me varrosjen e foshnjës së femrës për së gjalli nëse (embrioni) nuk ka kaluar nëpër shtatë faza: (së pari) krijohet nga një ekstrakt balte, pastaj bëhet një pikë sperme, pastaj bëhet mpiksje, pastaj bëhet një copë (mishi), pastaj bëhet kocka, pastaj bëhet mish, pastaj bëhet një krijesë tjetër. Omeri tha: E ke thënë të vërtetën, Allahu të dhëntë jetë të gjatë. [2] Pastaj Ibn Rexhebi tha: Shokët tanë thanë qartë se sapo fëmija bëhet një mpiksje e gjakut, nuk i lejohet gruas të ndërpresë shtatzëninë, sepse ai tashmë është fillimi i një fëmije që ka potencial të zhvillohet plotësisht, ndryshe nga sperma, e cila nuk është ende fillimi i një fëmije dhe mund të mos jetë kurrë gati për t’u zhvilluar plotësisht. [3] Malikitë janë të mendimit se nuk lejohet fare të ndërpritet shtatzënia. Ky është gjithashtu pikëpamja e disa prej Hanefive, disa Shaafive dhe disa Hanbelive.

Ibn ed-Derdir ka thënë: Nuk lejohet të abortohet embrioni që është formuar në mitër, madje edhe para dyzet ditëve, dhe kur t’i jetë fryrë shpirti në të, haram (për ta ndërprerë atë) sipas konsensusit të dijetarëve. [4]

Në një deklaratë të Këshillit të Dijetarëve të Lartë thuhet:

1.. Nuk lejohet ndërprerja e shtatzënisë në asnjë fazë, përveçse me arsyetim sheriatik dhe brenda parametrave shumë të ngushtë.

2.. Nëse shtatzënia është në fazën e parë, që është dyzet ditët e para, dhe ndërprerja e saj shërben për qëllime të sheriatit ose e largon dëmin, lejohet ndërprerja e saj. Për sa i përket ndërprerjes së tij gjatë kësaj periudhe nga frika e vështirësive në rritjen e fëmijëve, ose nga frika se nuk mund të përballojnë kostot e rritjes dhe edukimit të tyre, ose nga frika për të ardhmen e tyre, ose sepse bashkëshortët mendojnë se tashmë kanë mjaft fëmijë, kjo nuk është e lejuar.” [5]

Në Fetaua el-Lejne ed-Da’imah (21/450) thuhet: Parimi themelor në lidhje me shtatzëninë e gruas është se nuk lejohet ndërprerja e saj në asnjë fazë, përveçse me arsyetim sheriatik. Nëse shtatzënia është ende në fazën e rënies së spermës, që është dyzet ditë ose më pak, dhe aborti i saj do t’i shërbejë një interesi të ligjshëm sheriatik ose do të shmangë ndonjë dëm që pritet t’i ndodhë nënës, atëherë në atë rast është lejohet ndërprerja e tij, por këtu nuk përfshihet frika nga vështirësitë në rritjen e fëmijëve, ose mosmundësia për të përballuar shpenzimet e rritjes së tyre, ose mendimi se mjafton një numër i caktuar i fëmijëve dhe arsyetime të tjera të papranueshme. Por nëse shtatzënia ka kaluar më shumë se dyzet ditë, është haram të ndërpritet, sepse pas dyzet ditësh bëhet një mpiksje e gjakut dhe ky është fillimi i krijimit të njeriut. Prandaj nuk lejohet të ndërpritet pasi të arrijë në këtë fazë, përveç nëse një këshill i besueshëm i mjekëve konstaton se vazhdimi i shtatzënisë do të përbëjë rrezik për jetën e nënës dhe se ekziston frika se ajo mund të vdesë nëse shtatzënia vazhdon.

Ajo që duket se është se nuk ka asgjë të keqe të ndërpritet shtatzënia në rastin e përmendur, nëse pritet që nënën t’i bjerë dëm për shkak të shtatzënive të dyfishta, ose ai dëm do t’i prekë foshnjës në gji. Allahu e di më së miri.

islamqa.info

———————————

[1] Fet’hul-Kadir (3/401)

[2] Daarakutni, “El-Mu’talif ue’l-Mukhtalif”

[3] Xhami’ul-Ulum uel-Hikam

[4] Sherh el-Kabir (2/266)

[5] El-Fataua el-Xhamia 3/1055